Zakład Anatomii
- Szczegóły
-
Poprawiono: 15 listopada 2024
dr hab. Agnieszka Suder |
Pawilon II pok. 115 tel. 12 683 13 29 |
Pracownicy
Dyżury:
dr hab. Agnieszka Suder prof. AWF |
Pawilon II pok. 115 poniedziałek: godz. 11.30-12.30 tel. 12 683 13 29 |
dr hab. Urszula Szmatlan-Gabryś prof. AWF |
Pawilon II pok. 117 poniedziałek: godz. 10.30-12.00 tel. 12 683 12 17 |
dr Jadwiga Pałosz adiunkt |
Pawilon II pok. 117 poniedziałek: godz. 13.00-14.30 tel. 12 683 13 29 |
dr Małgorzata Płonka adiunkt |
Pawilon II pok. 116 poniedziałek: godz. 11.45-13.15 tel. 12 683 12 17 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
adiunkt |
Pawilon II pok. 116 wtorek: 10.30-12.00 Proszę o wcześniejszy kontakt mailowy. tel. 12 683 12 17 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
dr Katarzyna Kubasiak adiunkt |
Pawilon II pok. 114 środa: godz. 13.15-14.45 (zdalnie, proszę o wcześniejszy kontakt mailowy w celu umówienia spotkania stacjonarnego) piątek: godz. 07.30-09.00 tel. 12 683 13 43 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
mgr Paulina Handzlik-Waszkiewicz asystent |
Pawilon II pok. 114 poniedziałek: godz. 9.00-10.30 tel. 12 683 13 43 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
Pierwsze wzmianki dotyczące Zakładu Anatomii pojawiają się w roku 1938. Wówczas, utworzona w 1935 roku Katedra Wychowania Fizycznego i Anatomii Stosowanej, należąca do Studium Wychowania Fizycznego przy Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, została przemianowana na Katedrę Anatomii Klinicznej z Zakładem Anatomii. W roku 1950, kiedy Studium Wychowania Fizycznego przekształcono w Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego, jednym z zakładów Uczelni jednowydziałowej był Zakład Anatomii. W roku 1972, po uzyskaniu przez WSWF statusu Akademii, Zakład Anatomii włączono do Zakładu Morfologii Człowieka, nadając nazwę Zakładu Antropologii i Anatomii Instytutu Nauk Biologicznych. Na przestrzeni lat zmiany organizacyjne Uczelni dotyczyły także Zakładu Anatomii, który ostatecznie od roku 2002 należy do Wydziału Rehabilitacji Ruchowej, a w roku 2020, po kolejnej reorganizacji struktur Uczelni, jest przyłączony do Instytutu Nauk Podstawowych na tym samym Wydziale.
Zakład Anatomii zlokalizowany jest w pawilonie II na parterze oraz w podziemiu. Jednostka posiada dwie sale dydaktyczne wyposażone w rzutniki multimedialne, tablice i atlasy anatomiczne, szkielety ciała ludzkiego, liczne kości naturalne i sztuczne a także trójwymiarowe modele mięśni, narządów wewnętrznych oraz układu nerwowego. Pracownicy Zakładu prowadzą zajęcia na kierunkach: Fizjoterapia, Kosmetologia, Terapia Zajęciowa, Turystyka i Rekreacja, Kultura Fizyczna Osób Starszych, Wychowanie Fizyczne, Wychowanie Fizyczne w Służbach Mundurowych oraz Sport.
Obszerny zakres zainteresowań naukowych pracowników Zakładu obejmuje szeroko pojętą budowę i skład ciała człowieka. Problematyka badawcza dotyczy także wpływu różnych form aktywności fizycznej i innych czynników wewnętrznych oraz zewnętrznych na skład, budowę oraz postawę ciała ludzkiego. Zakład Anatomii współpracuje z wiodącymi ośrodkami badawczymi, takimi jak Katedra Fizjologii oraz Zakład Badań nad Żywieniem i Lekami Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, z Zakładem Antropologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, z Zakładem Antropologii Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu czy z Department of Kinesiology and Health Education, University of Texas at Austin.
W lipcu 1925 w Warszawie Zjazd Lekarzy i Przyrodników Polskich podjął uchwałę dotyczącą utworzenia „przy wszystkich Uniwersytetach Polskich osobnych Katedr Higieny Społecznej i Wychowania Fizycznego”. W tym okresie w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie działała już Komisja ds. Wychowania Fizycznego i Ćwiczeń Cielesnych Młodzieży Akademickiej. Członkowie Komisji Uniwersytetu Jagiellońskiego ze względu na brak odpowiedniego kandydata na objęcie Katedry, ograniczyli się do starań utworzenia Studium Wychowania Fizycznego, które otwarto w dniu 15 września 1927 roku przy Wydziale Lekarskim. Pierwszym dyrektorem Studium Wychowania Fizycznego w latach 1927-1930 był prof. Witold Gądzikiewicz. W następnych latach (do 1939 roku) funkcje dyrektora pełnił doc. dr Tadeusz Rogalski, który po utworzeniu w 26 czerwca 1935 Katedry Wychowania Fizycznego, został mianowany profesorem nadzwyczajnym Katedry Wychowania Fizycznego i Anatomii Stosowanej, której nazwa od 1938 przyjęła nowe brzmienie - Katedra Anatomii Klinicznej z Zakładem Anatomii. Brak własnych budynków sprawiał, że zajęcia teoretyczne i praktyczne, organizowane były w różnych punktach miasta, co słuchaczy zmuszało do wędrówek między zajęciami. W czerwcu 1937 roku powstał Komitet Budowy Akademickich Urządzeń Sportowych przy ul. Śniadeckich (tzw. Grzegórzki). Pierwsze obiekty sportowe oddano w dniu 3 czerwca 1938, a wykończenie budynków dydaktycznych przerwał wybuch II wojny światowej. W czasie okupacji Niemcy zdewastowali obiekty Studium przy ul. Grzegórzeckiej 24, w budynkach hali urządzili fabrykę margaryny, zlikwidowali znaczną część majątku ruchomego. Część dokumentów, książek i aparatury zdołali, z narażeniem życia, uratować byli pracownicy Studium, z doktorem Franciszkiem Kłapkowskim na czele. Zaraz po wyzwolenia Krakowa, w dniu 25 stycznia 1945, ustalono ramowy plan organizacyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w lutym ustalono program nauczania, harmonogramy oraz kadrę naukową z doc. dr Bożydarem Szabuniewiczem jako dyrektorem Studium Wychowania Fizycznego i dyrektorem Zakładu Fizjologii i Anatomii. Po 1945 roku obiekty sportowe i teoretyczne na „Grzegórzkach” zostały wyposażone i oddane do użytku. Mieścił się tam między innymi Zakład Fizjologii i Anatomii. Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz ze Studium Wychowania Fizycznego z dniem 1 stycznia 1950 został przemianowany na Akademię Medyczną, a dniu 21 sierpnia 1950 roku Studium Wychowania Fizycznego przekształcono w Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego. WSWF stała się samodzielną, jednowydziałową Uczelnią na prawach akademickich. Na stanowisko Rektora była desygnowana doc. dr Eugenia Stołychwo, zaś jednym z piętnastu pracowników etatowych był dr Kazimierz Fidelus, kierownik Zakładu Anatomii. W roku akademickim 1952/53 w Katedrze Anatomii i Biomechaniki kierownikiem Zakładu Anatomii został dr Franciszek Kłapkowski, któremu w 1954 roku, w związku z dużym dorobkiem naukowym, nadano tytuł docenta. W 1972 Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego uzyskała status Akademii Wychowania Fizycznego, a Zakład Anatomii włączono do Zakładu Morfologii Człowieka i nadano nazwę Zakładu Antropologii i Anatomii Instytutu Nauk Biologicznych. Funkcję kierownika objęła prof. dr hab. Zofia Bocheńska, a od roku 1981 funkcję kierownika pełnił doc. dr hab. Stanisław Gołąb. Od 1970 roku funkcję kierownika Zakładu Anatomii, a po reorganizacji od 1976, zastępcy kierownika Zakładu Antropologii i Anatomii w Instytucie Nauk Biologicznych pełniła, zatrudniona od 1954 roku, dr Wanda Kwapulińska, Prodziekan Wydziału WF i Sportu ds. Studiów Zaocznych. W 1977 roku Zakład Anatomii został przeniesiony z al. Słowackiego do nowych obiektów Akademii Wychowania Fizycznego i do dziś jego siedziba mieści się przy al. Jana Pawła II 78. W rezultacie kolejnych zmian organizacyjnych Uczelni w marcu 1985 roku powrócono do nazwy Katedra Antropologii i Anatomii, gdzie nadal kierownikiem Zakładu Anatomii była dr Wanda Kwapulińska. Kierownikiem Zakładu Antropologii był w tym czasie prof. dr hab. Stanisław Gołąb, a w roku 1999 kierownictwo objęła dr hab. Maria Chrzanowska - prof. nadzwyczajny. W roku 1982 kierownikiem Zakładu Anatomii w Katedrze Antropologii i Anatomii został dr Bartłomiej Sokołowski, a po 1996 roku dr Teresa Gwardjak.
W roku 2002 Zakład Anatomii znalazł się Katedrze Fizjoterapii w strukturach nowo powstałego Wydziału Rehabilitacji Ruchowej. Od roku 2010 funkcję kierownika Zakładu Anatomii pełni dr hab. Agnieszka Suder, profesor AWF. W roku 2020 nastąpiła reorganizacja struktur na poszczególnych wydziałach uczelni i Zakład Anatomii został przyłączony do Instytutu Nauk Podstawowych, na Wydziale Rehabilitacji Ruchowej.
Opracowała dr Jadwiga Pałosz
- Anatomia;
- Anatomia człowieka;
- Anatomia in vivo;
- Anatomia prawidłowa człowieka;
- Anatomia funkcjonalna;
- Podstawy anatomii człowieka;
- Functional Anatomy;
- Profilaktyka i terapia otyłości;
- Seminaria licencjackie, magisterskie i doktorskie
Pracownicy zakładu prowadzą również zajęcia z przedmiotów:
- Podstawy podologii;
- Podstawy podologii z elementami flebologii;
- Zaburzenia szczękowo-twarzowe z elementami logopedii;
- Mikrobiologia;
- Mykologia;
- Metodologia w dyscyplinie nauki o kulturze fizycznej;
dr Katarzyna Kubasiak
- Występowanie mięśniowo-powięziowych punktów spustowych i restrykcji tkankowych w różnych grupach wiekowych oraz u osób o różnym poziomie codziennej aktywności fizycznej;
- Urazy narządu ruchu a zakres podejmowanej aktywności fizycznej;
- Nawracające urazy narządu ruchu a metody podejmowanej fizjoterapii;
- Wpływ poziomu codziennej aktywności ruchowej na zaangażowanie w rehabilitację medyczną;
- Rola fizjoterapii w prewencji urazów i chorób narządu ruchu;
- Badanie palpacyjne i fizykalne w diagnostyce narządu ruchu;
- Anatomiczne predyspozycje do chorób i urazów narządu ruchu;
- Wpływ poszczególnych rodzajów aktywności fizycznej na budowę, skład i postawę ciała;
dr Jadwiga Pałosz
- Symetria, asymetria, dymorfizm płciowy, budowa i skład ciała w poszczególnych okresach ontogenezy z uwzględnieniem aktywności fizycznej i sportu;
- Rozwój morfologiczny a sprawność fizyczna w ontogenezie;
- Trening pilates – wzajemne współzależności ćwiczeń fizycznych, diety i suplementacji;
- Dystrybucja tkanki tłuszczowej i otyłość w okresach ontogenezy;
- Ocena postawy ciała ze szczególnym uwzględnieniem budowy i funkcji stopy (podiatria);
- Kompleksowe terapie lecznicze w jednostkach chorobowych;
- Metody diagnostyczno-lecznicze w rehabilitacji ruchowej;
- Charakterystyka i znaczenie terapii wodnych;
- Produkt SPA w Polsce;
dr Małgorzata Płonka
- Zmiany w budowie i składzie masy ciała w odniesieniu do zawartości tłuszczu i ich związek z okresem pokwitania;
- Ocena aktywności ruchowej w różnych grupach wieku (dzieci, młodzież, osoby dorosłe, osoby w podeszłym wieku);
- Interakcje pomiędzy masą ciała, dystrybucją tkanki tłuszczowej a ćwiczeniami ruchowymi w odniesieniu do wskaźnika masy ciała (BMI);
- Zmiany indukowane ćwiczeniami ruchowymi u osób z normalną wagą ciała i u osób otyłych w odniesieniu do BMI a w szczególności:
- ocena aktywności ruchowej dziewczynek wieku 9-16 lat w odniesieniu do zmian w budowie i składzie masy ciała określonych wskaźnikiem masy ciała BMI oraz WHTR w powiązaniu ze stężeniem leptyny;
- wpływ zróżnicowanego treningu sportowego na związek pomiędzy leptyną a składem masy ciała dorastających dziewczynek;
dr hab. Agnieszka Suder, prof. AWF
- Niedowaga, nadwaga, otyłość i dystrybucja tkanki tłuszczowej w aspekcie zmiennych biologicznych, fizjologicznych (hormonalnych), biochemicznych, stylu życia (aktywność fizyczna, sposób odżywiania) w populacji pediatrycznej oraz ludzi dorosłych: epidemiologia, uwarunkowania, konsekwencje zdrowotne otyłości, zwłaszcza otyłości typu centralnego;
- Efektywność wybranych metod fizjoterapii w procesie leczenia i usprawniania pacjentów z różnego typu dysfunkcjami w oparciu o dowody naukowe;
- Hipoterapia - teoretyczne i praktyczne aspekty terapii osób z różnymi rodzajami dysfunkcji z udziałem i przy pomocy konia oraz jazdy konnej;
dr hab. Urszula Szmatlan-Gabryś, prof. AWF
- Budowa ciała sportowców na różnych etapach szkolenia sportowego;
- Rozwój biologiczny a sprawność fizyczna;
- Obciążenia treningowe a zmiany poziomu cech motorycznych w procesie treningu sportowego;
- Uwarunkowania wytrzymałości tlenowej i beztlenowej budową somatyczną, specyfiką wysiłku startowego, wiekiem i poziomem sportowym;
dr Katarzyna Kubasiak
- Wykorzystanie nowoczesnych technologii w rehabilitacji narządu ruchu (projektowanie urządzeń fizjoterapeutycznych);
- Występowanie mięśniowo-powięziowych punktów spustowych i restrykcji tkankowych w różnych grupach wiekowych oraz u osób o różnym poziomie codziennej aktywności fizycznej;
- Urazy narządu ruchu a zakres podejmowanej aktywności fizycznej;
- Nawracające urazy narządu ruchu a metody podejmowanej fizjoterapii;
- Wpływ poziomu codziennej aktywności ruchowej na zaangażowanie w rehabilitację medyczną;
- Rola fizjoterapii w prewencji urazów i chorób narządu ruchu;
- Badanie palpacyjne i fizykalne w diagnostyce narządu ruchu;
- Anatomiczne predyspozycje do chorób i urazów narządu ruchu;
- Wpływ poszczególnych rodzajów aktywności fizycznej na budowę, skład i postawę ciała;
dr Jadwiga Pałosz
- Budowa i skład ciała w poszczególnych okresach ontogenezy z uwzględnieniem aktywności fizycznej i sportu;
- Proces wyrzynania się zębów stałych w nawiązaniu do innych kryteriów wieku rozwojowego oraz czynników społeczno-ekonomicznych;
- Rozwój morfologiczny a sprawność fizyczna w ontogenezie;
- Metoda pilates – wzajemne współzależności ćwiczeń fizycznych, diety i suplementacji;
- Dystrybucja tkanki tłuszczowej i otyłość w okresach ontogenezy;
- Zastosowanie metod badawczych i aparatury do oceny postawy ciała;
- Ocena postawy ciała ze szczególnym uwzględnieniem budowy stopy (podiatria);
- Zróżnicowanie rozkładu sił nacisku i masy ciała na podeszwowe powierzchnie stóp w warunkach statycznych i dynamicznych u dzieci, młodzieży i osobników dorosłych w świetle czynników biologicznych i trybu życia;
- Menopauza i andropauza a częstość występowania schorzeń;
- Kinezjologia stosowana jako metoda „Dotyk dla zdrowia”;
- Charakterystyka i znaczenie terapii wodnych;
- Produkt SPA w krajach Unii Europejskiej;
dr Małgorzata Płonka
Badania - oznaczenie poziomu hormonów: leptyny, ghreliny i hormonu wzrostu w surowicy krwi oraz pomiar cech antropometrycznych umożliwi prześledzenie prawidłowości zmian w stężeniu tych hormonów zachodzących wraz ze wzrostem stopnia dojrzewania dziecka.
- Hormony przewodu pokarmowego w aspekcie regulacji apetytu oraz otyłości, rola osi mózgowo-jelitowej w kontroli przyjmowania pokarmu;
- Wpływ wieku i aktywności fizycznej na: BMI (ang. Body Mass Index), WHR (ang. Waist to Hip Ratio), WHtR (ang. Waist to Heigh Ratio), WC (ang. waist circumference) oraz prognozowanie otyłości na podstawie wymienionych wskaźników;
- Wpływ ćwiczeń fizycznych na stężenie wybranych hormonów związanych z apetytem, leptyną, ghreliną, hormonem wzrostu i stadium dojrzewania w odniesieniu do wieku i wskaźnika otyłości (BMI);
Diagnostyka zakażenia bakterią Helicobacter pylori w zależności od:
- cech demograficznych (wiek, płeć), stylu życia, miejsca zamieszkania (Kraków i okoliczne miejscowości), występowania dolegliwości ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- źródła wody pitnej jako czynnika ryzyka infekcji Helicobacter pylori, stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ);
Związek pomiędzy leptyną, ghreliną, gastryną a infekcją Helicobacter pylori i BMI.
dr hab. Agnieszka Suder, prof. AWF
- Niedowaga, nadwaga, otyłość i dystrybucja tkanki tłuszczowej w aspekcie zmiennych biologicznych, fizjologicznych (hormonalnych), biochemicznych, stylu życia (aktywność fizyczna, sposób odżywiania) w populacji pediatrycznej oraz ludzi dorosłych: epidemiologia, uwarunkowania, konsekwencje zdrowotne otyłości, zwłaszcza otyłości typu centralnego;
- Efektywność wybranych metod fizjoterapii w procesie leczenia i usprawniania pacjentów z różnego typu dysfunkcjami w oparciu o dowody naukowe;
- Hipoterapia - teoretyczne i praktyczne aspekty terapii osób z różnymi rodzajami dysfunkcji z udziałem i przy pomocy konia oraz jazdy konnej;
dr hab. Urszula Szmatlan-Gabryś, prof. AWF
- Budowa somatyczna i skład ciała zawodników wybranych dyscyplin sportu, a ich poziom sportowy;
- Związki budowy somatycznej z wytrzymałością tlenową i beztlenową oraz charakterem wysiłku startowego w dyscyplinach wytrzymałościowych i szybkościowo- wytrzymałościowych;
- Wiek biologiczny i specyfika dyscypliny sportu, a poziom rozwoju cech motorycznych;
- Problematyka obciążeń treningowych w aspekcie wieku biologicznego, poziomu sportowego i specjalizacji sportowej;
Dla potrzeb dydaktycznych i naukowych Zakład Anatomii współpracuje z:
- Katedrą Fizjologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego;
- Zakładem Badań nad Żywieniem i Lekami Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego;
- Zakładem Antropologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie;
- Zakładem Antropologii Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu;
- Wydziałem Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie;
- Wydziałem Mechanicznym Politechniki Krakowskiej;
- Department of Kinesiology and Health Education, University of Texas at Austin.